Jieštipšomohjelm
1. MAST LII KOČČÂMUŠ?
Keejâ šlundevuođâst já tast tuoibâmist muštâleijee video (4:17) "Must lâi čapis peenuv, ton nommâ lâi šlundevuotâ " (WHO, jurgâlus Suomâ Mielâtiervâsvuotâservi).
Šlundevuođâ puáhtá jyehiđ tavdâmeerhâi pišto já váádduhvuođâ tääsi mield:
- läivis šlundevuotân
- koskâváduhis šlundevuotân
- váduhis šlundevuotân
Lii tehálâš, et puácuvuotâ áiccoo arâdávt já tipšo piäsá algâttiđ ääigild. Jis šlundevuotâ piäsá kukkođ, te toimâmnahcâ já eellimtääsi kiäppán. Meid tuoibâmist šadda vaigâdub.
Šlundevuotâ tiättoo jyehi aheluokkaast párnáin rävisulmuid. Vuoluubeln tun uáináh statistik šlundevuođâ távjuduvâst.
Šlundevuođâ pyecih
- vuálá škovlâahasijn 0,5-1 % já vyeliškovlâahasijn suullân 2 %
- nuorâin suullân 15-20 %
- rävisulmuin siämmáá-áigásávt suullân 5 % já monnii muddoost elimistis 20 %
- puáris ulmuin 12 %
- skammâääigi tiättojeijee šlundevuotâ lii 1 %:st aalmugist
- šoddâdem maŋa šaddee šlundevuođâ kierdih 10-15 %
Videost (1:43) šlundevuođâ feerim ulmuuh muštâleh, et magareh jurduuh láá adelâm sijjân tuáivu tuoibâmân já išedâm jurdâččiđ láđásubbooht jieijâs tobdoin.
Taan ubâlâšvuođâst
Täst láá puoh taan ubâlâšvuođâ siijđoh